ေဆးဝါးနဲ႔ဓါတု သိပၸံထူးခၽြန္ဆုရခ်ီးျမႇင့္ခံရတဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ေဒါက္တာရည္မြန္ေအး
03 Aug 2017 1,523 Views
ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးအရင္လို ဓါတ္ကင္စရာမလိုပဲ အျခားနည္းလမ္းနဲ႔ ေပ်ာက္ကင္း သက္သာေစနိုင္မယ့္ ျဖစ္နိုင္ေခ်နည္းလမ္းေတြကို သူ႔ရဲ့ သုေတသနျပဳခ်က္ကေန ရွာေဖြေတြ႕ရွိထားေၾကာင္း အေမရိကန္သိပၸံဘာသာရပ္မွာ ထိပ္တန္းပညာရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ကင္ဆာဇီဝေဗဒပညာရွင္ ေဒါက္တာရည္မြန္ေအးက ေျပာပါတယ္။
ေဒါက္တာရည္မြန္ေအး ဟာ အခုလို ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေပ်ာက္ကင္းနိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြေဖၚထုတ္ သုေတသနျပဳေနတဲ့အတြက္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ Pershing Square Shon ဆုရွင္ ၆ ဦးထဲမွာ တဦးအျဖစ္ ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရပါတယ္။
ကင္ဆာသုေတသနနဲ႔ ပတ္သင္ရင္ ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အေမရိကန္ လူငယ္ သိပၸံပညာရွင္ေတြကို Pershing Square Shon ကင္ဆာသုတသနအဖြဲ႕က ေရြးခ်ယ္ၿပီး ခ်ီးျမႇင္တဲ့ ဆုမွာ ဆုေၾကးေငြအျဖစ္ ကင္ဆာသုေတသနလုပ္ငန္းအတြက္ တႏွစ္ကို အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂ သိန္းနဲ႔ ၃ ႏွစ္ ဆက္တိုက္ခ်ီးျမႇင့္တာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာရည္မြန္ေအး ဟာ နာမည္ေက်ာ္ Cornell တကၠသိုလ္ရဲ့ ဓာတုေဗဒနဲ႔ ဇီဝဓာတုေဗဒ ဌာနမွာ တြဲဖက္ပါေမာကၡအျဖစ္နဲ႔လည္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသူတစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။
“က်ဴမာအႀကိတ္ကို ေပ်ာက္ကင္းေစနိုင္မယ့္ ျဖစ္နိုင္စရာ လမ္းေၾကာင္းကို က်မတို႔ေတြ႕ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကင္ဆာနဲ႔ သက္ဆိုင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ က်ဴမာနဲ႔ သက္ဆိုင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေပ်ာက္ကင္းသက္သာေစနိုင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္လာမွာပါ။
ကင္ဆာေရာဂါေပ်ာက္ကင္းနိုင္မယ့္ ေဆးဝါးေဖၚထုတ္နိုင္ဖို႔ က်မတို႔ သုေတသနျပဳခ်က္ကရလာမယ့္ နည္းလမ္းေတြက အေထာက္အကူေပးမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ Sohn ဆုက က်မတို႔ သုေတသနဓါတ္ခြဲခန္းအတြက္ ေထာက္ပံ့တာျဖစ္ပါတယ္။” လို႔ ေဒါက္တာရည္မြန္ေအးက ဗီအိုေအနဲ႔ ေမးျမန္းခန္းမွာ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။
ေမး ။ ။ အဲဒီဆုမွာ တႏွစ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ သိန္း ေထာက္ပံ့မွာဆိုေတာ့ သုေတသနလုပ္ငန္းအတြက္ အေမရိကန္မွာ ဘာလို႔ အဲဒီေလာက္ေတာင္ အကုန္အက်ခံတာလဲရွင့္။
ေၿဖ ။ ။ သုေတသနလုပ္ငန္းေတြက လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း တိုးတက္ဖို႔အတြက္အေရးႀကီးတယ္။ ဖြံၿဖိဳးတဲ့ နိုင္ငံေတြမွာဆို သုေတသနလုပ္ငန္းေတြရဲ့ အေရးႀကီးမွုကို အထူး အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဖြံၿဖိဳးဆဲနိုင္ငံမွာေတာ့ သုေတသနလုပ္ငန္းကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔က အခက္အခဲအမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ သုေတသနလုပ္ငန္းေၾကာင့္ အက်ိဴးေက်းဇူးေတြကေတာ့ တကမၻာလုံးကို ထိေရာက္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ ဆုရရွိခဲ့ပုံကို ေျပာျပပါလားရွင့္။
ေၿဖ ။ ။ ဒီဆုရတာကေတာ့ အရမ္းကိုထူးျခားပါတယ္။ ဒီဆုကိုေပးဖို႔ အင္တာဗ်ဴးမယ့္ သူေတြဟာ တကယ့္ကို ထိပ္တန္း နိုဘယ္လ္ဆုရ သိပၸံပညာရွင္ေတြျဖစ္ၿပီးေတာ့ စကားလက္ဆုံေျပာဖို႔မေျပာနဲ႔ ေတြ႕ဖို႔အခြင့္အေရးရဖို႔ေတာင္ တကယ္မလြယ္တဲ့ သူေတြပါ။ ဒီေတာ့ က်မကို အင္တာဗ်ဴးေခၚေတာ့ သူတို႔နဲ႔ ေတြ႕ရဖို႔ အရမ္းကို စိတ္လွုပ္ရွားခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး က်မတတ္ထားတဲ့ ဓါတုေဗဒပညာရပ္ကို ေဆးပညာေလာကအတြက္ အသုံးခ်ဖို႔ စိတ္ဝင္စားခဲ့တာပါ။
ေမး ။ ။ ေဒါက္တာရည္မြန္ေအးအေနနဲ႔ အခုလို အေမရိကန္နိုင္ငံမွာ ထိပ္တန္းသိပၸံပညာရွင္တဦး ျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္လိုႀကိဳးစားခဲ့လဲရွင့္။
ေၿဖ ။ ။ က်မ ဆယ္တန္း ကို ျမန္မာတစ္နိုင္ငံလုံး တတိယ ရရွိခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၈ မွ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္အထိ အဂၤလန္နိုင္ငံ ရဲ့ Cambridge Tutors College (CTC) မွာ တက္ေရာက္ဖို႔ ပညာ သင္ဆုရရွိခဲ့သူလဲျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာေျဖဆိုခဲ့တဲ့ A-level စာေမးပြဲမွာ ဓာတုေဗဒပညာရပ္နဲ႔ အဂၤလန္ တနိုင္ငံလုံးမွာ အမွတ္အမ်ားဆုံး ရရွိခဲ့ၿပီး Royal Society of Chemistry’s National ဆုကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ Oxford တကၠသိုလ္မွာ ဓာတုေဗဒနဲ႔ ဘြဲ႕ယူခဲ့ပါတယ္။ Oxford တကၠသိုလ္ကို အဓိက တက္ခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကလည္း က်မတို႔ နိုင္ငံရဲ့ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို အားက်ခဲ့လို႔ပါ။
အဲဒီေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Harvard တကၠသိုလ္မွာ ဘြဲ႕လြန္ဆက္တက္ၿပီး PhD ဘြဲ႕ကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ Harvard ကေန ေက်ာင္းၿပီးတဲ့အခါ Massachusetts Institute of Technology (MIT) ေက်ာင္းမွာ Damon Runyun Cancer Research Postdoctoral Fellow တစ္ဦးအျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး Cellular and Biochemical regulatory mechanisms of the enzyme ribonucleotide reductase (RNR) သုေတသနေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လက စၿပီး Cornell တကၠသိုလ္ရဲ့ ဓာတုေဗဒနဲ႔ ွဇီဝဓာတုေဗဒ ဌာနမွာ တြဲဖက္ပါေမာကၡအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရး တကၠသိုလ္က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ New Innovator Award ဆုကို သူ႔ရဲ့ Deconvoluting redox biology with targeted chemistry project နဲ႔ ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံအတြက္လည္း ျပန္ၿပီးအက်ိဳးျပဳနိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနေၾကာင္း ေဒါက္တာရည္မြန္ေအးက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
သတင္းရင္းျမစ္ − VOA
