ISO ဆိုတာဘာလဲ………..?
16 Sep 2016 1,540 Views
ISO – International Organization For Standardization - အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုပါ။
ဆြစ္ဇာလန္မွာ ရုံးစိုက္ပါတယ္။ သူကေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြရဲ႕႔ ကုန္စည္ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈေတြဟာ စားသုံးသူေတြအတြက္ ဘယ္ေလာက္စိတ္ခ်ႏိုင္မႈရွိသလဲဆိုတာကို သိဖို႔ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြသတ္မွတ္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ထုတ္ေပးပါတယ္။ သူမွာ ပညာနယ္အသီးသီးက ကၽြမ္းက်င္အဖြဲ႔ ၁၈၀ ဖြဲ႔ ရွိပါတယ္။ သူ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ Trade လုပ္တဲ့အခါ ကုန္စည္နဲ႔၀န္ေဆာင္မႈေတြ ႏိုင္ငံတကာမွာ စိ္တ္ခ်ယုံၾကည္စြာ ကုန္သြယ္ႏိုင္ေစရန္အျပင္ တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္မႈ၊ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၊ စီးပြားေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ဒီထက္မက ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္လာေစရန္ ပို၍ ပူးေပါင္းမႈမ်ား တိုးလားရန္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ISO 9000 series
၁၉၈၇ မွာ ISO 9000 series ကုိ စတင္ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ သူကေတာ့ ကုန္စည္ထုတ္လုပ္မႈျဖစ္စဥ္တစ္ခုလုံးဟာ စားသုံးသူလိုအပ္မႈေတြကို ျပည့္မီရမယ္ ဒါမွမဟုတ္ သာလြန္ရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၁၉၉၄ မွာ vision ျပန္ေျပာင္းခဲ့ပါတယ္။ ISO 9000 : 1994 က ကုန္စည္ေတြဟာ စားသုံးသူလိုအပ္ခ်က္ကို ျပည့္၀ေစရန္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ၄င္းတို႔ခ်မွတ္ထားေသာ အရည္အေသြးဆိုရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အခ်က္တိုင္းမဟုတ္သည့္တိုင္ သတ္မွတ္ထားေသာ အနည္းဆုံးအခ်က္မ်ား ကိုေတာ့ ျပည္မီေနရပါမယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကေတာ့ ေယဘုယ်ဆန္ပါတယ္။ ကုန္စည္တမ်ိဳးခ်င္းစီအတြက္ သီးျခားေဖာ္ျပခ်က္မရွိပါဘူး။ ၄င္းတို႔သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ျပည့္မွီတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကုန္စည္ရဲ႕ အရည္အေသြးဟာ စိတ္ခ်ရေၾကာင္း စားသုံးသူအတြက္ အာမခံေသာအားျဖင့္ certificate ထုတ္ေပးပါတယ္။ ၂၀၀၀ခုႏွစ္ revision ျပန္လုပ္ထားတဲ့ ISO 9000:2000 က 1994 မွာရွိတဲ႔ discrete elements ေတြအစား ကုန္စည္ထုတ္လုပ္မႈprocess cycleအတြက္ လုိအပ္တဲ့ management principles ၈ခ်က္နဲ႔ျပန္လည္ ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။
9000 series မွာ 9001 - ကုန္စည္ထုတ္လုပ္မႈျဖစ္စဥ္ရွိ ဒီဇိုင္း၊ ထုတ္လုပ္မႈ၊ စက္ကိရိယာတပ္ဆင္တာထိေရာက္မႈ၊ ၀န္ေဆာင္မႈေတြကို စစ္ပါတယ္ (design, manufacturing,installation,service) 9002 – ကုန္ထုန္လုပ္မႈ၊ စက္တပ္ဆင္မႈႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈ ကိုၾကည့္ပါတယ္(production ,installation,service) (* raw material ေတြ စိ္တ္ခ်ရမႈပါပါတယ္ supplier ေတြအထိ ၾကည့္ပါတယ္ ) 9003 - ေနာက္ဆုံးကုန္ေခ်ာကိုပဲ ၾကည့္တာပါ။ေေနာက္ဆုံးကုန္ေခ်ာဟာ စားသုံးသူေတြအတြက္ စိတ္ခ်ရသလားဆိုတာကို inspection and testing ပါ လုပ္ၿပီး စစ္ပါတယ္ 9004 - သူကေတာ့ အျမင္က်ဥ္းက်ဥ္းပါပဲ။ ထုတ္လုပ္သူအေနနဲ႔ သူ႕လုပ္ငန္းရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ နဲ႔ အခြင့္အလမ္းေတြရယူႏိုင္ယုံသာ လုပ္ငန္းတြင္းကသာ ခ်မွတ္ထားတဲ့ guidelines ေတြျပည့္မွီရင္ ရပါၿပီလို႔ဆိုပါတယ္။
အခုေနာက္ဆုံးကေတာ့ ISO 14000 ပါ ။ ရရွိသူေတြက အနည္းအက်ဥ္းပဲရွိပါတယ္။ ဘာကြာသလဲဆိုေတာ့ environmental ကိုပါ ထည့္စဥ္းစားလာပါတယ္။ environment ကို ဆုိးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ဘယ္ေလာက္ထိ ေလွ်ာ့ႏိုင္သလဲ၊ ဥပေဒ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ဘယ္ေလာက္ထိလိုက္နာသလဲဆိုတာကို ၾကည့္ပါတယ္။ ISO 14000 series မွာ 14001 - ကမၻာမည့္သည့္ေနရာတြင္မဆို မည္သည့္Product ႏွင့္မဆို ထုတ္လုပ္ရာတြင္ environment ကို လိုက္ေလ်ာညီေထြႏိုင္မႈကို ၾကည့္ပါတယ္၊ ေယဘူယ်ဆန္ပါတယ္။ 14004 - အေသးစိတ္ပိုက်သြားပါၿပီ ။ operation ေတြဟာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ၊ ဦးတည္ခ်က္ေတြ ဘယ္ေလာက္ထည့္စဥ္းစားရမလဲဆိုတာပါလာပါၿပီ။ 14020 – labels ေတြ declaration ေတြဟာ နဲ႔ environmental နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ၾကည့္ပါတယ္။ 14030 - ထုတ္လုပ္မႈျဖစ္စဥ္ၿပီးသည့္တိုင္ environmental effect နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ၾကည့္ပါတယ္။ 14031 - environmental performance သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ဘယ္ေလာက္ထိ ပါ၀င္ႏိုင္သလဲဆိုတာ ၾကည့္ပါတယ္ 14040 - environmental goal ေတြကို ဘယ္ေလာက္ထိ ခ်မွတ္ေပးႏိုင္လဲဆိုတာ ၾကည့္ပါတယ္ 14062 - environmental goalေတြကို ဘယ္ေလာက္ improve လုပ္ေပးႏိုင္လဲဆိုတာ ၾကည့္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး 14064 ကေတာ့ greenhouse gas ဖန္လုံအိမ္အာနိသင္ ဘယ္ေလာက္ေလွ်ာ့ႏိုင္သလဲဆိုတာ ၾကည့္ပါတယ္။
Credit : mayoneyinponepyinmat
